Jednym z kroków do regulacji stosunków między konsumentami a deweloperami było wejście w życie z dniem 1 lipca 2022 roku Ustawy o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego oraz Deweloperskim Funduszu Gwarancyjnym, określanej również mianem ustawy deweloperskiej. Dzisiejszy artykuł stanowi podsumowanie zmian wprowadzonych przez wspomniany akt prawny.
I zmiana
Ustawodawca powołał do życia Deweloperski Fundusz Gwarancyjny, mający na celu zwiększenie bezpieczeństwa obrotu prawnego w zakresie rynku pierwotnego nieruchomości mieszkalnych. Sposób funkcjonowania tej instytucji opiera się na pobieraniu niewielkich opłat od deweloperów za sprzedaż każdego mieszkania. Zabezpieczone w ten sposób środki służą tym konsumentom, których deweloperzy ogłosili upadłość. Dzięki temu osoby czekające na swoje mieszkanie, dowiadując się o bankructwie firmy, nie muszą obawiać się utraty oszczędności życia – ich zwrot jest zagwarantowany przez państwową instytucję.
II zmiana
Nowe przepisy wprowadziły do obiegu prawnego nowe uprawnienia dla konsumentów. Przede wszystkim, powstała możliwość odmowy odbioru mieszkania lub domu ze względu na istotną wadę. Ponadto, konsument ma prawo odstąpić od zawartej umowy deweloperskiej, gdyby deweloper nie usunął wady nieruchomości w określonym terminie lub gdyby rzeczoznawca potwierdził wystąpienie istotnej wady.
III zmiana
Wprowadzone regulacje zobligowały deweloperów do ograniczenia wysokości opłaty rezerwacyjnej do maksymalnie 1% ceny nieruchomości. Ponadto, przepisy doprecyzowały w jaki sposób ta opłata ma być zarządzana oraz w jakich sytuacjach może ona powrócić do konsumenta.
IV zmiana
Ostatnią i zarazem jedną z najważniejszych zmian jest uregulowanie sposobu, w jaki deweloper może wydawać środki pieniężne zgromadzone na rachunkach powierniczych, a także, co kluczowe, powiązanie harmonogramu płatności z harmonogramem powstawania inwestycji. Dzięki tym przepisom deweloper nie może na przykład wypłacić wszystkich środków przed rozpoczęciem prac budowlanych, co jest bardzo prostym zabezpieczeniem przed powstawaniem piramid finansowych, niestety co jakiś czas pojawiających się w polskiej gospodarce.
Podsumowując, ustawa deweloperska uregulowała rynek pierwotny nieruchomości na korzyść konsumenta poprzez zabezpieczenie jego interesów w takich sytuacjach jak chociażby bankructwo dewelopera lub wada nieruchomości. Dodatkowo, przepisy znormalizowały sposób naliczania opłaty rezerwacyjnej oraz reguły wydatkowania środków z rachunków powierniczych.
M.Z.