Prawo cywilne jest sferą prawa, z którą obywatele bez wątpienia mają styczność każdego dnia. Warto być świadomym na czym polegają podstawowe zasady tej części prawa – zostanie to omówione w dzisiejszym artykule.
Zasada autonomii woli stron
Prawo cywilne jest zaliczane do kategorii prawa prywatnego – takiego, w którym obie strony danej czynności prawnej działają z własnej woli i w swoim interesie. Jeżeli na przykład Jan Kowalski chce wynająć mieszkanie Annie Nowak, może to uczynić, jednak nie musi. Może on kupić bułki w swojej ulubionej piekarni, jednak nic nie stoi na przeszkodzie, by zaopatrzyć się w pobliskim supermarkecie. Pan Jan Kowalski dowolnie kształtuje swoje działania. Zupełnie inaczej wygląda to w kwestii prawa publicznego – tam państwo jednostronnie narzuca swoją wolę poprzez chociażby stwierdzenie wysokości podatku do zapłaty.
Zasada jednakowej ochrony każdej własności
Zgodnie z tą zasadą każda własność jest chroniona w takim samym stopniu. Nie ma znaczenia czy właścicielem danego samochodu jest osoba zamożna czy uboga, mężczyzna czy kobieta. Jeśli doszło do powstania szkody, każdy właściciel może domagać się naprawy. Nawet jeżeli państwo chce wywłaszczyć naszą działkę pod budowę przykładowo autostrady nie może czynić tego bez poszanowania naszej własności, co przejawia się w postaci odszkodowania będącego finansowym ekwiwalentem danej nieruchomości.
Zasada ochrony dobrej wiary
Dobra wiara została objęta ochroną już w starożytnym Rzymie, gdzie zauważono pozytywny efekt tego rozwiązania w kwestii pewności obrotu prawnego. Wspomniana instytucja prawna ma zastosowanie w takiej przykładowej sytuacji: pan Adam Chudy kupił od pani Joanny Pięknej dom. Po śmierci Adama Chudego, w trakcie działu spadku, wyszło na jaw, że poprzednim właścicielem domu nie była Joanna Piękna, a kto inny. W takiej sytuacji potomkowie Adama nie będą stratni, mimo zaistniałej nieprawidłowości. Jeśli Adam Chudy kupił nieruchomość z przekonaniem, że czyni to we właściwy sposób, uznaje się po pewnym czasie doszło do zasiedzenia.
Zasada kontradyktoryjności procesu
Niewielki odsetek konfliktów ma swój finał w sądzie. Jeśli jednak już tak się dzieje, w przypadku spraw cywilnych, proces opiera się na zasadzie kontradyktoryjności, co polega na zobligowania stron do przedstawiania dowodów potwierdzających zasadność roszczeń. Sąd rozstrzyga sprawę jedynie na podstawie przedstawionych, udowodnionych faktów. Wszelkie twierdzenia nieznajdujące potwierdzenia w zeznaniach świadków, zdjęciach czy dokumentach są pomijane, gdyż nie stanowią obiektywnego, wiarygodnego źródła informacji.
M.Z.