Konstytucyjne prawo do dwuinstancyjności postępowania sądowego (zarówno w ujęciu cywilnym, administracyjnym jak i karnym) pozwala na złożenie odwołania (apelacji / zażalenia) od orzeczenia, które zdaniem strony, jest dla niej niekorzystne. W zasadzie sama treść odwołania może opierać się na stwierdzeniu, iż strona nie zgadza się z ustaleniami sądu lub organu. W ramach procedury cywilnej tego rodzaju argument przybiera postać zarzutu naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. tj. zasady swobodnej oceny dowodów.
Wskazany zarzut bywa „nadużywany”, albowiem często stanowi jedyny trop w ramach środka odwoławczego. Nierzadko zatem w treści apelacji / zażalenia odnajdujemy bezpośredni zarzut oparty na art. 233 § 1 k.p.c. bądź też jego zawoalowane formy, jednakże sprowadzające się do tej samej konkluzji. W takim przypadku strona przeciwna (a zatem najczęściej wygrywająca proces) może odnieść się w ramach odpowiedzi na apelację do tego rodzaju zarzutu,
W kontekście postawienia zarzutu z art. 233 § 1 k.p.c. należy przypomnieć, że jak jednoznacznie wskazuje się w orzecznictwie jak i piśmiennictwie dla postawienia skutecznego zarzutu naruszenia z ww. przepisu nie wystarcza przedstawienie własnej wersji zdarzeń czy poprzestanie na stwierdzeniu wadliwości podstawy faktycznej ustalonej przez skład orzekający. W takiej sytuacji konieczne jest wskazanie konkretnych uchybień, których dopuścił się Sąd w toku wnioskowania i oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego w świetle dyrektyw swobodnej oceny dowodów (vide wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 20 lipca 2017r., I ACa 809/16).
Ponadto jeżeli z określonego materiału dowodowego sąd wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, to ocena sądu nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów i musi się ostać, choćby w równym stopniu, na podstawie tego materiału, dawały się wysnuć wnioski odmienne (vide wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie, I ACa 163/17, z dnia 11 lipca 2017 r.). Reasumując, regułę swobodnej oceny dowodów, nawet jeżeli na podstawie zebranego materiału dowodowego można wywnioskować inną wersję wydarzeń, zbliżoną do twierdzeń skarżącego, ale jednocześnie, wersji przyjętej przez Sąd pierwszej instancji nie można zarzucić rażącego naruszenia szeroko pojętych reguł określonych w art. 233 § 1 k.p.c., to stanowisko skarżącego stanowić będzie tylko i wyłącznie polemikę ze słusznymi i prawidłowymi ustaleniami Sądu.
Reasumując, skuteczne postawienie zarzutu z art. 233 § 1 k.p.c. wymaga, aby skarżący skonfrontował ustalenia Sądu, wskazując na ich wyraźną sprzeczność – wewnętrzną lub z przyjętymi dowodami w sprawie.
M.S.