Często powtarzam klientom, że wygrana w sprawie cywilnej to dopiero połowa sukcesu. Pełną wiktorię można ogłosić dopiero po udanej egzekucji roszczenia. Co jednak, jeśli już na etapie składania pozwu mamy wątpliwość, czy uda nam się odzyskać pieniądze. Czy zaniechać kierowana roszczenia do Sądu? Czy czekać na ewentualne postępowanie upadłościowe dłużnika? Pewnym rozwiązaniem jest złożenie wraz z pozwem wniosku o zabezpieczenie – w postaci m.in. wpisu na hipotekę czy też zajęcia rachunku bankowego. Pozwoli to na „zamrożenie” części majątku dłużnika, aby nie mógł on w łatwy sposób się go pozbyć. W ten sposób można zwiększyć swoje szanse na pomyślną egzekucję, dopóki nasz dłużnik nie ogłosi upadłości.

Zgodnie z dyspozycją art. 7301 § 2 k.p.c. …Interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia istnieje wtedy, gdy brak zabezpieczenia uniemożliwi lub poważnie utrudni wykonanie zapadłego w sprawie orzeczenia lub w inny sposób uniemożliwi lub poważnie utrudni osiągnięcie celu postępowania w sprawie… Wykładania wskazanego przepisu prowadzi do konstatacji, że zabezpieczenie ma na celu ochronę interesów wnioskodawcy przed wystąpieniem zdarzenia w postaci braku możliwości realizacji zobowiązania a nie po wystąpieniu takiego stanu. Docelowo, strona ma prawo żądać zabezpieczenie nie w sytuacji np. niewypłacalności pozwanego, a przed wystąpieniem tego stanu, gdy zagrożenie ma charakter realny. Jeśli zatem nasz przeciwnik wyprzedaje majątek, notuje poważne straty finansowe lub przymierza się do zamknięcia działalności – warto skorzystać z opisanej instytucji.

Sama niewypłacalność pozwanego może stanowić podstawę udzielenia zabezpieczenia. Jak wynika z sentencji postanowienia Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie z dnia 14 września 2012 r., sygn. akt I ACz 623/12 …Przyczynami zagrażającymi w poważnym stopniu osiągnięciem celu postępowania w sprawie, jest zła kondycja finansowa dłużnika przejawiająca się w zaprzestaniu regulowania zobowiązań… Taki stan może wystąpić , gdy pozwana spółka nie dysponuje środkami na spłatę zobowiązań pomimo ich wymagalności. Podobne stwierdzenie odnajdujemy w sentencji postanowienia Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 12 października 2012 r. sygn. akt III APz 32/12 …W przypadku roszczeń o świadczenia pieniężne obawa co do wykonywania orzeczenia może powstać w związku z tym, że zagrożona jest wypłacalność obowiązanego, w szczególności gdy nie ma on dostatecznego majątku. W razie zabezpieczenia roszczeń pieniężnych nie chodzi o teoretyczną możliwość utraty majątku przez dłużnika, ale o realną obawę, że taki fakt nastąpi…

Skoro zatem pozwany może nie dysponować żadnymi środkami, które pozwalałyby na zaspokojenie roszczeń Powoda, w przypadku uwzględnienia powództwa to udzielenie zabezpieczenia wydaje się uzasadnione. W przeciwnym wypadku oznaczałoby to, że postępowanie cywilne przyjęłoby formę iluzoryczną.

M.S.