Od wielu lat prowadzę wykłady z zakresu wspierania rodzin i opiekunów osób cierpiących na zaburzenia otępienne (zaburzenia poznawcze jak np. demencja czy choroba Alzhaimera). Wyświetlając prezentację, gdzie w sposób autorski dzielę formy wsparcia prawnego na trzy grupy (reprezentacja, opieka faktyczna i wsparcie ekonomiczne) zwykle zwracałem uwagę, że nie udało mi się nigdy dokończyć wykładu (i samej prezentacji) i wzbogacić go o ostatnie zagadnie, tzw. o listę świadczeń, na jakie mogą liczyć ww. osoby.

Z racji kolejnego zbliżającego się wykładu dla Stowarzyszenia Syntonia, które to spotkanie odbędzie się dnia 11 sierpnia 2025 r. w Warszawie, stwierdziłem, że najwyższy czas uzupełnić prezentację o listę bonifikat i form wsparcia finansowego, przysługującego osobom z zaburzeniami otępiennymi. Warto przy tym zauważyć, że taka kategoria osób nie posiada „odrębnego” zestawu instrumentów pomocy. Docelowo, rodziny i sami podopieczni mogą korzystać z usług przeznaczonych dla osób z orzeczonym stopniem niepełnosprawności lub innych, dodatkowych (ale związanych z ww. zagadnieniem). Poszczególne formy świadczeń można podzielić na kilka kategorii:

A. Świadczenia o charakterze pieniężnym, wśród których wyróżnić można:

a) świadczenie wspierające – nieco „konkurencyjne” dla świadczenia pielęgnacyjnego, którego wysokość zależy od stopnia zaburzenia; świadczenie wypłaca ZUS, natomiast kwalifikacja (w określonej skali) jest dokonywana przez zespół ds. orzekania o niepełnosprawności

b) dodatek pielęgnacyjny -przyznawany przez ZUS osobie, która jest całkowicie niezdolna do pracy oraz do samodzielnej egzystencji albo ukończyła 75 lat; w tym drugim przypadku osoba uprawniona nie musi nawet składać wniosku

c) świadczenia z tytułu emerytury lub renty, w tym z tytułu niezdolności do pracy lub renta socjalna

d) świadczenie uzupełniające dla osób dorosłych niezdolnych do samodzielnej egzystencji ( 500+), również wypłacane przez ZUS

e) świadczenia pobierane z środka pomocy społecznej np. zasiłek celowy

B. Świadczenia związane z orzeczeniem o stopniu niepełnosprawności:

a) zwolnienie lub obniżki związane z przejazdami komunikacją miejską

b) zwolnienie z abonamentu RTV/AGD

c) karta parkingowa, uprawniająca do parkowania pojazdu na wyznaczonych miejscach („kopertach”)

d) zwolnienia o charakterze podatkowym (odliczenia podatkowe na sprzęt rehabilitacyjny)

C. Inne rodzaju formy wsparcia

a) możliwość zwolnienia od kosztów sądowych (brak zwolnienia „z automatu” – w tym zakresie należy złożyć stosowny wniosek); na podobnej zasadzie działa również wniosek o ustanowienie pomocy prawnej z urzędu lub obrońcy z urzędu w sprawach karnych – kwestia stanu zdrowia lub niepełnosprawności jest w tym wypadku argumentem przemawiającym za zasadnością wniosku

b) opieka wytchnieniowa dla członków rodzin

M.S.