W ramach dotychczas omawianych zagadnień dot. prawa pracy pojawiły się już zagadnienia dotyczące obowiązków pracodawcy względem pracownika. Faktycznie bowiem wynikają one z wielu zapisów Kodeksu pracy, a ich lista nie jest zamknięta. Prawnicy poszerzają zatem katalog wymieniony w art. 94 Kodeksu pracy o inne obowiązki pracodawcy względem zatrudnionych. Do takich obowiązków można zatem zaliczyć m.in.:

  1. zatrudnienie pracownika,
  2. wypłatę wynagrodzenia,
  3. poddanie pracownika wstępnym badaniom lekarskim,
  4. zapoznanie pracownika z treścią regulaminu pracy, przepisami i zasadami BHP oraz zakresem informacji objętych tajemnicą,
  5. informowanie o ryzyku zawodowym,
  6. zaznajamianie z zakresem obowiązków, sposobem wykonywania pracy na wyznaczonych stanowiskach,
  7. przeciwdziałanie mobbingowi,
  8. wydawanie świadectwa pracy,
  9. wypłacenie odprawy emerytalnej, bądź rentowej, czy też pośmiertnej,
  10. organizowanie pracy w sposób zapewniający pełne wykorzystanie czasu pracy, jak również zmniejszenie uciążliwości pracy,
  11. przeciwdziałanie dyskryminacji w zatrudnieniu,
  12. zapewnianie bezpiecznych warunków pracy,
  13. ułatwianie pracownikom podnoszenia kwalifikacji zawodowych,
  14. zaspokajanie (w miarę posiadanych środków) socjalnych potrzeb pracowników,
  15. prowadzenie dokumentacji w sprawach związanych ze stosunkiem pracy,
  16. wpływanie na kształtowanie w zakładzie pracy zasad współżycia społecznego.

Katalog ten pokrywa się zatem częściowo z zapisami art. 94 Kodeksu pracy, przy czym nie obejmuje obowiązków o charakterze fiskalnym czy administracyjnym m.in. prowadzenie i przechowywanie w postaci papierowej lub elektronicznej dokumentacji w sprawach związanych ze stosunkiem pracy.

Należy dodać, że katalog najważniejszych obowiązków pracodawcy względem pracownika wynika z art. 281 i 282 Kodeksu pracy, które określają spis wykroczeń przeciwko prawom pracownika. Wśród najbardziej znaczących wybijają się zwłaszcza – brak zawarcia umowy o pracę na piśmie, brak wypłaty wynagrodzenia czy naruszenia prawa do wypoczynku. Występki te zagrożone są grzywną od 1000 zł do 30 000 zł.

Warto pamiętać, że ze względu na katalog obowiązków – to pracodawca jest zobowiązany do ich przestrzegania, a nie pracownik. Innymi słowy, pracownik nie ponosi odpowiedzialności za m.in. brak zawarcia umowy o pracę na piśmie. Podobnie, za działania pracowników w postaci mobbingu wobec współpracownika – również odpowiedzialność ponosi pracodawca.

W ramach kolejnych artykułów omawiane będę poszczególne instytucje prawa pracy, toteż do zagadnienia obowiązków będziemy jeszcze wracać.

Adw. Michał Sieruga