Do tej pory opisałem przebieg postępowania cywilnego z punktu widzenia powodowa – z uwzględnieniem specyfiki spraw skierowanych przeciwko psychoterapeutom. Jak wspominałem, kwestii samego przebiegu rozprawy chciałem poświęcić osoby artykuł, który właśnie przedstawiam.
Jak zapewne Państwo pamiętają – rozprawa jest jednym z elementów postępowania – oprócz wymiany pism procesowych śmiało można nazwać go kluczowym. Podczas rozprawy przeprowadzane są dowody, konfrontowane strony (np. jeśli chodzi o ich stanowiska) oraz podejmowane decyzje istotne dla rozstrzygnięcia w sprawie. Rozprawa rozpoczyna się od wywołania – czyli informacji protokolanta o tym, aby oczekujący na sprawę weszli na salę. W przypadku rozpraw zdalnych – wywołanie następuje już przez połączenie na komunikatorze, chyba, że rozprawa ma charakter hybrydowy. Po wywołaniu sprawy Sąd sprawdza listę obecności (kto się stawił) oraz pyta o ewentualne wnioski formalne (np. dot. odroczenia terminu rozprawy). Następnie przystępuje do zaplanowanych na dany dzień czynności.
Nie sposób opisać wszystkich instytucji, które mogą pojawić się na rozprawie, ale warto przynajmniej wymienić te, które są kluczowe w realiach sprawy skierowanych przeciwko nieuczciwym psychoterapeutom. Mowa zatem o m.in.:
a) wysłuchaniu stron (informacyjnym lub końcowym), które polega na zadawaniu pytań stronom (najpierw powodowi a później pozwanemu) przez Sąd, a w przypadku przesłuchania końcowego również przez pełnomocnika oraz drugą stronę; wysłuchanie przypomina nieco przesłuchanie świadka, z tym, że co do zasady od strony nie odbiera się przyrzeczenia
b) przesłuchanie świadków – w szczególności psychoterapeutę, jeśli pozwanym jest spółka (podmiot zatrudniający psychoterapeutę) a także członków rodziny powoda, którzy mogą m.in. potwierdzić negatywny wpływ quasi-terapii na zdrowie i samopoczucie pokrzywdzonego powoda; aby zdyscyplinować świadków „strony przeciwnej” strona powodowa może wnieść o to, aby przed przesłuchaniem świadek złożył formalne przyrzeczenie – nie ma ono wpływu na odpowiedzialność karną świadka za fałszywe zeznania (o czym sąd musi świadka pouczyć niezależnie od przyrzeczenia)
c) powołanie i wysłuchanie biegłych – biegli zwykle przygotowują opinię poza rozprawą, w formie pisemnej, natomiast Sąd może wydać postanowienie w przedmiocie powołania biegłego w toku sprawy; biegły np. z zakresu psychologii może wypowiedzieć się również (w ramach opinii ustnej) na rozprawie; jego wysłuchanie przypomina przesłuchanie świadka, przy czym od biegłego również nie odbiera się przyrzeczenia
d) odczytanie dokumentów, wystąpienie do instytucji o przesłanie dokumentów lub złożenie dokumentów do akt sprawy – co do zasady Sąd „czyta dokumenty” poza rozprawą, ale może się okazać, iż zostaną one złożone na rozprawie – wówczas Sąd może od razu poddać je analizie
e) skierowanie zapytania do stron a dot. m.in. sprecyzowania stanowiska, zachęcanie stron do ugody czy też zapytanie, czy strona będzie składać jeszcze jakieś wnioski dowodowe
f) zobowiązanie strony np. do sprecyzowania pozwu, uzupełniania braków formalnych (np. podania danych kontaktowych świadka), zobowiązanie do przedłożenia dokumentu (np. odpisu pisma, jeśli zostało złożone tylko w jednym egzemplarzu) etc.
g) zamknięcie rozprawy i udzielnie głosu stronom, celem przedstawienia ostatecznego stanowiska (mowy końcowej).
Na rozprawie mogą się pojawić również inne zdarzenia (np. rozpoznanie wniosku o wyłączenie jawności postępowania), ale są one ściśle związane z charakterem danego postępowania i nie sposób ich „generalnie” sprecyzować.
M.S.