Czy jest możliwe cofnięcie skargi na bezczynność w sprawie cywilnej? Jak w takim przypadku rozliczane są koszty skargi (opłaty od skargi – 200 zł)? W oparciu o ostatnie rozstrzygnięcie Sądu Apelacyjnego w Warszawie w sprawie I S 414/23 odpowiem na te pytania.
Zgodnie z ustawą z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (zwane dalej: Ustawą) możliwie jest złożenie tzw. skargi na bezczynność, w przypadku długo trwającego postępowania i braku podejmowania przez Sąd działań celowych do rozpoznania przedmiotu postępowania. Takie pismo sprzyja m.in. zmotywowaniu Sądu do podjęcia działań w sprawie. Może się jednak okazać, iż już samo złożenie skargi wywoła taki efekt – tj. Sąd może rozpoznać wnioski czy wyznaczyć termin rozprawy. W takim przypadku nie ma większego sensu dalszego procedowania w przedmiocie bezczynności (chyba, że domagamy się również odszkodowania). Możemy zatem złożyć oświadczenie na piśmie o cofnięciu skargi. Jaki to wywoła efekt?
Postępowanie wywołane skargą podlega umorzeniu w skutek cofnięcia skargi. Sąd Apelacyjny w Warszawie, uznając cofnięcie skargi za dopuszczalne – na podstawie art. 355 k.p.c. w zw. z art. 391 § 2 k.p.c. w zw. z art. 397 § 3 k.p.c., stosowanych poprzez art. 8 ust. 2 Ustawy. Umorzenie implikuje konieczność rozstrzygnięcia o kosztach postępowania. W rzeczonej sprawie Sąd Apelacyjny zwrócił skarżącym opłatę od skargi obniżoną o kwotę równą opłacie minimalnej w wysokości 30 zł, na podstawie art. 79 ust. 1 pkt 1 lit. b w zw. z art. 79 ust. 3 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (zwanej dalej: u.k.s.c.), tym samym zwracając skarżącym kwotę 170 zł.
Sąd Apelacyjny w Warszawie zauważył, że przepis art. 17 ust 3 u.s.p.p. jest przepisem szczególnym w porównaniu do unormowań art. 79 u.k.s.c., dlatego na zasadzie lex specialis derogat legi generali, powinien być ściśle rozumiany i interpretowany, w konsekwencji dyspozycja art. 17 ust. 3 u.s.p.p. przewiduje wyłącznie dwie sytuacje procesowe, kiedy Sąd z urzędu zwraca uiszczoną opłatę od skargi w całości, tj.: uwzględnienie skargi lub odrzucenie skargi, natomiast nie obejmuje i tym samym nie reguluje sytuacji, gdy skarga została wycofana, zaś postępowanie umorzone – i w tym przedmiocie zastosowanie znajdują unormowania u.k.s.c.
Docelowo cofnięcie skargi na bezczynność należy uznać za dopuszczalne, przy czym „pożegnamy” się z kwotą 30 zł.
Artykuł oparty na postanowieniu Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 30 października 2023 r. w sprawie I S 414/23
M.S.